หลักการและเหตุผล
ตามที่มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่ จัดให้มีการถวายหนังสือภาษาบาลีไทเขิน และถวายผ้าป่าสมทบทุนบูรณะพระเจดีย์ ณ เมืองเชียงตุง ประเทศเมียร์ม่าร์ เมื่อวันที่ 14 - 17 พฤศจิกายน 2547 ในการนี้พระราชวิมิลเมธี รองอธิการบดี และคณะสงฆ์เชียงตุง โดยมีสมเด็จอาชญาธรรมพระเจ้า มหาสังฆปริณายก เขมจารี เป็นประธาน ได้ประชุมปรึกษาหารือกันเกียวกับการส่งเสริมการศึกษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนา ของพระสงฆ์ทั้งสองฝ่าย จนได้ข้อสรุปร่วมกัน ในการก่อตั้งมูลนิธิการศึกษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนา ภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขงขึ้นเพื่อสนับสนุนส่งเสริมการศึกษา และเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง ได้แก่ ไทย (ล้านนา) เมียนม่าร์ (เชียงตุง ตองจี) จีน (เชียงรุ่ง สิบสองปันนา) ลาว (หลวงพระบาง) และเขมร ครั้นต่อมาคณะผู้บริหารมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่ และผู้เกี่ยวข้อง ได้ร่วมประชุมกันพร้อมกับดำเนินการเสนอเรื่องขออนุญาต ก่อตั้งมูลนิธิการศึกษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนาภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขงต่อทางราชการจนได้รับอนุมัติให้จัดตั้งเป็นมูลนิธิเลขอนุญาตที่ ต.ชม 0023/2548 เป็นที่เรียบร้อย